- विकेटनेपाल, पुष १८ – बुधबार
अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट परिषद आईसीसीले नयाँ बर्ष २०१९ सुरु भए लगत्तै टि-२० वरियतामा उत्कृस्ट हुँदै टि-२० बिश्व कप छनौट हुने टिमहरुको घोषणा गरेको छ। २०१७ जुनमा टेस्ट मान्यता पाएको अफगानिस्तान पनि बिश्वकपको मुख्य चरणको लागि सिधै छनौट भएको छ।
२०२० टि-२० बिश्वकप अस्ट्रेलियामा १८ अक्टोबर २०२० देखि नोभेम्बर १५ सम्म आयोजना हुँदैछ जुन प्रतियोगिताको सातौँ संस्करण हो। आगामी टि-२० बिश्वकपमा कुल १६ टोलिले प्रतिस्पर्धा गर्नेछन्। यस अघि २-२ बर्षमा आयोजना हुने गरेको टि-२० बिश्वकप २०१६ पछि भने ४ बर्षको अन्तरालमा आयोजना हुँदैछ। टि-२० बिश्वकप सन् २००७ मा पहिलो पटक आयोजना भएको थियो।
टि-२० बिश्वकप २ वटा चरणमा हुँदै छन्। मुख्य प्रतियोगिताको रुपमा सुपर-१२ रहेको छ भने सुपर-१२ मा छनौट हुन समुह चरणमा प्रतिस्पर्धा गर्नुपर्नेछ। २०१८ डिसेम्बर ३१ सम्म आईसीसी टि-२० वरियतामा उत्कृस्ट ८ भित्र शिर्ष स्थानमा रहेको पाकिस्तान, भारत,इंग्ल्यान्ड, अस्ट्रेलिया, दक्षिण अफ्रीका, न्युजिल्याण्ड, वेस्ट इन्डिज र अफगानिस्तान २०२० बिश्वकपको मुख्य चरण सुपर-१२ को लागि छनौट भएका छन्। अस्ट्रेलिया आयोजकको रुपमा स्वतः छनौट भएको हो।
श्रीलंका र बंगलादेशले सुपर १२ चरणमा सिधा प्रवेश नपाउने
टि-२० वरियतामा नवौं र दशौँ स्थानमा रहेपछि श्रीलंका र बंगलादेशले टि-२० बिश्वकपको सुपर-१२ चरणमा सिधा प्रवेश नपाउने आईसीसीले बताएको छ। श्रीलंका र बंगलादेशले टि-२० बिश्वकप छनौटबाट आएका ६ वटा टिमसंग समुह चरणको खेलमा प्रतिस्पर्धा गर्नुपर्नेछ। ८ टिमको समुह चरणको खेलबाट उत्कृस्ट हुने ४ वटा टिम सुपर १२ चरणमा प्रवेश गर्नेछ।
यस अघि सन् २०१४ को बिश्वकपमा नेपालले पनि सिधै सुपर-१० चरणमा प्रवेश पाएको थिएन। त्यसबेला नेपालले सुपर-१० मा छनौट हुनको लागि बंगलादेश, अफगानिस्तान र हंगकंगसंग खेल्नु परेको थियो। त्यसबेला समुहको एउटा टिममात्रै दोश्रो चरण प्रवेश गर्ने हुँदा समान २ जित र १ हार बेहोरे पनि बंगलादेशसंग नेट रनरेटले पछि पर्दै नेपाल दोश्रो चरण प्रवेश गर्न असफल भएको थियो। नेपालले हंगकंग र अफगानिस्तानलाई पराजित गर्दा बंगलादेशसंग पराजित भएको थियो।
यस्तो छ छनौट प्रक्रिया :
टि-२० बिश्वकपको मुख्य चरणमा १२ वटा टिम हुनेछन् – पाकिस्तान, भारत, इंग्ल्याण्ड, अस्ट्रेलिया, न्युजिल्याण्ड, दक्षिण अफ्रीका, वेस्ट इन्डिज, अफगानिस्तान , अरु ४ वटा टिम ( श्रीलंका, बंगलादेश र टि -२० बिश्वकप ग्लोबल छनौटबाट आएका ६ वटा टिम मध्येबाट छानिनेछन् )
सुपर-१२ चरणमा छानिनको लागि ग्लोबल छनौटबाट आएका ६ वटा टिमसंग श्रीलंका र बंगालदेशले प्रतिस्पर्धा गर्नेछन्। ८ वटा टिमलाई २ समुहमा बिभाजन गरिएको छ। समुह ‘ए’ मा श्रीलंका र समुह ‘बि’ मा बंगलादेश रहेका छन्।
टि-२० बिश्वकप ग्लोबल छनौट : स्कटल्याण्ड, जिम्बाबे, नेदरल्याण्ड, हंगकंग, ओमान, आयरल्याण्ड , अन्य ८ टिम ( इस्ट एसिया प्यासिफिक विजेता, यूरोप छनौट विजेता, अफ्रीका छनौट विजेता र उपविजेता, एसिया छनौट विजेता र उपविजेता, अमेरिका छनौट विजेता र उपविजेता )
टि-२० बिश्वकप ग्लोबल क्वालिफायर के हो ?
टि-२० बिश्वकप ग्लोबल छनौट २०१९ अक्टोबरमा आयोजना हुने बताईएको छ जसको अधिकारिक घोषणा आईसीसीले गरेको छैन। ग्लोबल छनौटमा १४ वटा टिमहरु हुनेछन्। स्कटल्याण्ड, जिम्बाबे, नेदरल्याण्ड, हंगकंग, ओमान र आयरल्याण्ड टि-२० बिश्वकपको ११ देखि १६ औं स्थानमा रहेका कारण छनौट भइसकेका छन्। अन्य ८ टिम भने बिभिन्न क्षेत्रको छनौट प्रतियोगिताबाट आउनेछन्। एसिया, अफ्रीका, अमेरिकाबाट २/२ वटा टिम तथा इस्ट एसिया प्यासिफिक र यूरोपबाट १/१ वटा टिम ग्लोबल क्वालिफायरको लागि छनौट हुनेछन्।
टि-२० बिश्वकप कसरि छनौट हुन्छ नेपाल ?
२०१८ अक्टोबरमा सम्पन्न टि-२० बिश्वकप छनौट ( एसिया पूर्वी ) प्रतियोगिताको विजेता नेपालले अब दोश्रो खुड्किलोको रुपमा एसिया क्षेत्रीय छनौट खेल्नेछ। एसिया क्षेत्रीय छनौटको मिति सार्वजनिक भएको छैन। क्षेत्रीय छनौटमा एसिया पूर्वी क्षेत्रबाट नेपाल, मलेसिया र सिंगापुर तथा एसिया पश्चिम क्षेत्रबाट युएई, कतार र कुवेत छनौट भइसकेका छन्।
नेपाल, मलेसिया, सिंगापुर, युएई, कतार र कुवेत मध्ये २ वटा टिम ग्लोबल क्वालीफायरको लागि छनौट हुनेछन्। ग्लोबल क्वालिफायरमा नेपाल यदी छनौट भएको खण्डमा नेपालले बिश्वका अन्य क्षेत्रको छनौट प्रतियोगिताबाट आएका ६ वटा टिम र स्कटल्याण्ड, जिम्बाबे, नेदरल्याण्ड, हंगकंग, ओमान, आयरल्याण्डसंग प्रतिस्पर्धा गर्नेछ। १४ टोलि सहभागी प्रतियोगिताबाट ६ वटा टिम २०२० टि-२० बिश्वकपको पहिलो चरणको लागि छानिनेछ।
नेपालले खेल्ने आगामी प्रतियोगता – टि-२० बिश्व कप एसिया छनौट ( नेपाल, युएई, सिंगापुर, मलेसिया, कतार, कुवेत ) , उत्कृस्ट २ टिमले ग्लोबल क्वालिफायर खेल्न पाउने
ग्लोबल क्वालीफायर ( स्कटल्याण्ड, जिम्बाबे, नेदरल्याण्ड, हंगकंग, ओमान, आयरल्याण्ड र अन्य ८ टिम ( इस्ट एसिया प्यासिफिक विजेता, यूरोप छनौट विजेता, अफ्रीका छनौट विजेता र उपविजेता, एसिया छनौट विजेता र उपविजेता, अमेरिका छनौट विजेता र उपविजेता ) ६ टिम टि-२० बिश्वकपको पहिलो राउण्डको लागि छनौट हुनेछन्।
टि-२० बिश्व कप पहिलो राउण्ड – श्रीलंका , बंगलादेश र अन्य ६ टिम ( ग्लोबल छनौटबाट आउने )
ट्वान्टी-२० विश्वकपमा नेपालको इतिहास
सन् २०१४ मा बंगलादेशमा सम्पन्न ट्वान्टी-२० विश्वकपमा आफ्नो स्थान बनाएको नेपालले त्यसयता आईसीसीको अन्य कुनै विधाको विश्वकपमा आफ्नो स्थान पक्का गर्न सकेको छैन। २०१४ मा पहिलो चरणबाटनै बाहिरिएको नेपालले आफुले खेलेका ३ खेलमा २ जित हात पार्न हंगकंग र अफगानिस्तानलाई पराजित गरेको थियो। नेपाल र बंगलादेशले समान ४/४ अंक बटुले पनि नेट रन रेटमा अघि भएका कारण बंगलादेश दोस्रो चरण प्रवेश गरेको थियो।
सन् २०१६ को ट्वान्टी-२० विश्वकपका लागि आयोजित छनौट प्रतियोगितामा नेपालले खराब प्रदर्शन गरेको थियो। आयरल्याण्ड र स्कटल्याण्डमा सम्पन्न छनौट प्रतियोगितामा समुह ‘ए’ मा रहेको नेपालले ६ खेलमा १ मात्र जित हात पारेको थियो र १२ औं स्थानमा प्रतियोगिताको अन्त्य गरेको थियो। सोहि प्रतियोगितामा गरेको खराब प्रदर्शन पछि नेपालले आफुले पाएको टि-२० अन्तर्राष्ट्रियको मान्यता समेत गुमाएको थियो।
नेपालले पहिलो पटक सन् २०१२ मा टि-२० बिश्व कप छनौट खेलेको थियो जसमा नेपालले सातौँ स्थान हाँसिल गरेको थियो र छनौट हुन असफल भएको थियो। त्यसपछि सन् २०१३ मा भएको छनौट प्रतियोगिता तेश्रो स्थान हाँसिल गर्दै नेपाल २०१४ बिश्वकप खेल्न छनौट भएको थियो।